Het tweede artikel uit een vaktijdschrift komt eveneens uit Fons (februari 2022). Voor het eerst kreeg ik namelijk te maken met het fenomeen van de leesscan en ik werd getriggerd door het gegeven. Een tool die misschien weleens dé oplossing kan bieden voor het leesonderwijs.
Wat is zo’n leesscan nu precies? Simpel: het is een lijst van vijftig vragen die scholen kunnen invullen. Dit onderzoeksproject biedt scholen de kans om gericht op zoek te gaan naar hun sterktes en zwaktes. Met ondersteuning om hun leesonderwijs te verbeteren. Het onderzoek start ook met een probleem en heeft een duidelijk doel voor ogen. Dit vind je op hun website terug. Het is helder geformuleerd en ik denk eveneens dat scholen zich hierin kunnen herkennen. Sterker nog: ik denk dat iedereen -zelfs als je niets te maken hebt met het onderwijs- zich hierin kan herkennen.
Op de website van leesscan staat ook een schematische weergave van wat ze precies proberen te bereiken. Dat vat het artikel uit Fons ook ideaal samen. Scholen laten een leesscan uitvoeren en gaan nadien gerichte feedback verkrijgen. Daarmee kunnen ze aan de slag en zijn er ook verschillende pijlers waar ze nadien op kunnen inzetten. Door de leesscan krijgen ze een persoonlijk beeld van hun situatie, waardoor ze specifieker kunnen inzetten op de tekorten van de school. Ik vond het onderdeeltje ‘een krachtige en motiverende leesomgeving’ zeer interessant. Naar de conclusie toe haalt het artikel aan dat basisscholen beter scoren en zelfverzekerder zijn. Naar mijn gevoel is zo’n krachtige en motiverende leesomgeving één van de redenen waarom de bassischolen beter scoren dan de secundaire scholen.
In een basisschool is men meer bezig met de omgeving waarin een leerling zich bevindt. In het secundair wordt hier (steeds) minder aandacht aan besteed.
Als ik terugdenk aan mijn eigen jaren in de basisschool, dan herinner ik mij vooral het leeslokaaltje of de leeshoeken in de eerste twee jaren. In het middelbaar hadden we geen plek die gericht was op enkel lezen. Er was geen gezellig hoekje of een comfortabele plaats om even te gaan zitten en een boek te lezen. Naar mijn gevoel zijn secundaire scholen hier ook niet mee bezig. Mijn huidige stageschool stelt de schoolbibliotheek open voor leerlingen, maar het is zeer strak en stijfjes ingericht. Zelf vind ik die bibliotheek niet uitnodigend. Kijk maar naar de bibliotheek: de kinderafdeling heeft een leuke zithoek waar ook voorgelezen kan worden. Vanaf kinderen 12+ zijn, is er geen hoek meer aanwezig. De bibliotheek in mijn gemeente heeft nu wel een zeteltje geplaatst bij de sectie van adolescente en young-adult verhalen, maar is dat voldoende?
In de conclusie was er een citaat dat mij sterk aansprak om willen van het doel:
Dat er duidelijk nog ruimte is voor groei wat betreft de verschillende componenten, is voor de onderzoekers een pleidooi om ervaringen binnen basis- en secundair onderwijs breed te delen. Bron: (Hebbrecht et al., 2022)
Naar mijn gevoel lijkt dit een oplossing. Het hele artikel geeft tips over zaken die we tijdens de colleges Nederlands al eens bespraken, maar een duidelijke weg ernaartoe… Die blijft steeds uit. Ik heb dan ook het idee dat een goede samenwerking tussen basisscholen en secundaire scholen wél oplossingen kan bieden. Naar elkaar luisteren kan inzichten en ideeën teweeg brengen. Daarnaast denk ik ook dat secundaire scholen in het algemeen veel kunnen leren van basisscholen. Zo scoren secundaire scholen beter op het didactische vlak, maar is dat wat we willen bereiken? Is de prestatie belangrijker dan het leesplezier? In de basisschool lijkt de focus meer te liggen op het leesplezier en niet zo zeer op de prestatie of het behalen van een bepaald niveau.
Als laatste wil ik afsluiten met de boodschap uit het artikel die mij het meeste bij zal blijven: scholen willen groeien in hun leesbeleid. De zin naar verbetering is en dat stelt mij op de één of andere manier gerust. Dat scholen ook bewust ermee bezig zijn en op zoek gaan naar oplossingen, kan ik enkel maar aanmoedigen. Ik hoop dan ook dat de leesscan vele scholen verder kan helpen. Het lijkt me ook een cool projectje om als leerkracht uit te testen binnen een klas. Dat je zelf een leesscan gaat ontwerpen om het niveau en de motivatie binnen een klasgroep te testen.
Vaktijdschrift: Fons
Uitgavenummer: nummer 16, februari 2022
Link naar het uitgavenummer: https://tijdschriftfons.be/recentste-nummer/
Thema van dit nummer: luisteren en spreken.
Gekozen artikelen: Vlaamse scholen onder de leesscan
Link naar het gekozen artikel: https://frisonderwijsnederlands.files.wordpress.com/2022/02/fons_7_2_hebbrecht_et_al.pdf
Comments