Met het boek ‘Zout’ probeert Doreen Hendrix de taboe omtrent mentale gezondheid en eetstoornissen bespreekbaar te maken. Hiervoor gebruikt ze haar eigen ervaringen en zorgt Doreen voor een realistisch verhaal dat, maatschappelijk gezien, veel waarde met zich meedraagt. Niet alleen probeert de auteur het thema bespreekbaar te maken, ze maakt de lezer duidelijk wat de gevolgen van sociale media kunnen zijn. Het boek heeft een educatieve bedoeling.
Maud en haar beste vriend houden van uitdagingen. Elk jaar verzinnen ze er eentje voor elkaar. De nieuwe uitdaging voor Maud is bijzonder. Ze moet namelijk de 2 000 volgers halen op haar Instagramaccount. In eerste instantie lijkt dat onmogelijk, want wie wil Maud nu volgen? Al gauw blijkt het delen van haar liefde voor eten, een groot succes te zijn. Doorheen het verhaal ontdekt de lezer allerlei zijdelingse verhalen die voornamelijk de nevenfiguren aangaan. Al blijft de rol van Maud van groot belang. Zal Maud de 2 000 volgers halen? Wat zal de tiener doen wanneer de keerzijde van de medaille zich toont?
Al in 2020 verscheen er op de website van VRT-nieuws een artikel omtrent de toename van eetstoornissen. Begin 2021 hechtte ook Terzake belang aan dit onderwerp. In oktober 2021 schreven meerdere kranten over de toename van eetstoornissen met als oorzaak de lockdowns.
Door het lezen van die artikels en het bekijken van de reportage uit Terzake, kan ik wel stellen dat een boek zoals ‘Zout’ een maatschappelijk belang met zich meedraagt. Net die doelgroep ontwikkelt de laatste jaren meer eetstoornissen. Hoewel het boek voorzien is van een waarschuwing omtrent mentale gezondheid en eetstoornissen, mag dat geen reden zijn voor tieners om het boek niet te lezen. Ze kunnen uit verhalen zoals ‘Zout’ net meer te weten komen over de gevaren. In de reportage van Terzake haalt men ook Instagram aan. Net zoals in het boek is dit een belangrijk aspect in de verslaving om dun te worden. Wij willen lijken op onze ‘grote helden’. Vandaag de dag zijn dat vaak influencers. Maud, uit het boek, heeft ook een influencer waar ze naar opkijkt. De auteur toont ook duidelijk dat Maud er alles aan doet om net te zijn zoals haar idool. Het belang van verhalen zoals ‘Zout’ wordt door onze maatschappij vaak onderschat. Een reden hiervoor is dat veel verhalen die dezelfde onderwerpen hebben, geromantiseerd zijn en niet realistisch overkomen. Er bestaan zelfs boeken die eerder een Pro-Ana-gevoel (Pro-Ana = pro anorexia, de ziekte anorexia nervosa wordt vaak ‘Ana’ genoemd om aan de stem die veel patiënten lijken te horen, een silhouetten te geven) uitdragen. Vaak hoor je dat verhalen zoals deze geschreven horen te worden door personen die weten wat het inhoudt. Hier ben ik het overigens niet mee eens. Al moet ik toegeven dat het zeker een meerwaarde heeft. Misvatting kunnen zo vermeden worden. Binnen onze maatschappij is het een gewoonte geworden om negatief te reageren op eetstoornissen. Dit is een aspect dat in het boek weinig naar voren wordt geschoven. De tegenwind ontbreekt een beetje. De keuze voor dit boek is voordehand liggend: ik wil graag dat dit soort onderwerpen meer onder de aandacht komen.
Het boek is op zich mooi, maar het mist iets extra. Voor mij blijft het wat gewoontjes. Vooral het tempo vind ik wat teleurstellend. De tijdsindeling van het verhaal neemt een vreemde wending. Met een lange aanloop probeert de auteur interesse te wekken, maar hierdoor worden sommige stukken wat langdradig. Uiteindelijk komt er wel vaart in het verhaal. Alleen niet op het goede moment. Hierdoor komen bepaalde details niet tot hun recht. Waardoor de lezer met vragen achterblijft en bepaalde delen uit het verhaal een stuk van hun geloofwaardigheid verliezen. Uiteindelijk is de weg naar de climax zeer hobbelig en blijkt de ontknoping niet zo spectaculair als gedacht. Doreen Hendrix is bekend om haar poëzie. Dit is niet terug te vinden in haar schrijfstijl. Hier en daar wordt er een poëtische of filosofische uitspraak toegevoegd, maar daar blijft het ook bij. Haar schrijfstijl is eerder vlot en toegankelijk met een hedendaags tintje. Hoewel het een zeer aangename en mooie schrijfstijl is, zou een stukje van haar poëtische kant een meerwaarde bieden. De personages zijn goed uitgewerkt. Zowel de hoofdpersoon als de nevenfiguren zijn volle karakters die beschikken over voldoende eigenschappen. Voor de hoofdpersoon is een evolutie uitgedacht die zowel realistisch als diepgaand is. Op vlak van de nevenfiguren is al gauw duidelijk dat hun rol niet onderschat mag worden. De verhalen die zij te vertellen hebben, blijken ook maatschappelijke thema’s te bevatten die we vaak ontwijken. Bijvoorbeeld: kanker, geaardheid en verdere.
Thema’s zoals mentale gezondheid en eetstoornissen heb ik altijd belangrijk gevonden. Het boek weergeeft ook de rol van de leerkracht en welke impact die kan hebben. In dit verhaal is dat een eerder neutrale impact, maar uiteraard kan het ook naar één van de twee uiterste gaan. Het heeft mij als toekomstig leraar aan het denken gezet. Wat kan ik doen om dit soort leerlingen te bereiken, te helpen en eventueel bewust te maken? Als leerkracht Nederlands lijkt het mij belangrijk om dit soort boeken mee op de leeslijst te plaatsen. Op die manier kunnen leerlingen een boek uitzoeken dat hen iets bijleert, maar eventueel ook steun biedt die zij zoeken. Daarnaast vind ik het maatschappelijke belang een reden om dit soort boeken meer te behandelen in lessen Nederlands. Op die manier kan onze maatschappelijke mentaliteit langzaamaan veranderen en zal het taboe uit onze cultuur verdwijnen. Het is een boek dat ik aan zou raden aan iedereen die studeert voor leerkracht of al leerkracht is. Soms hebben leerlingen problemen die in eerste instantie niet zichtbaar zijn. Hoewel een leerkracht geen psycholoog is, kan het wel een vertrouwenspersoon zijn die mee op zoek gaat naar een oplossing en/of hulp.
Boek: ‘Zout’ van Doreen Hendrix
Informatie over het boek - ISBN: 9789463831260 - Genre: Young Adult - Doelgroep: 15+ - Aantal pagina’s: 285 pagina’s - Uitgever: Pelckmans - Flaptekst: Waarom is het zo makkelijk om van Claire Hale te houden? Waarom is het zo makkelijk om die perfecte influencer perfect te vinden?
Maud is zeventien en die vraag houdt haar elke dag wel eens bezig. Tot ze door haar beste vriend wordt uitgedaagd om haar liefde voor eten op Instagram te delen met de wereld en ze zelf ondervindt waarom het zo makkelijk is om van Claire Hale te houden.
Omdat niets zo makkelijk is als het lijkt.
Dit ownvoices debuut van Doreen Hendrikx gaat over de invloed die social media heeft op het zelfbeeld van jongeren.
Comments